Αρκτοστάφυλος (Uva Ursi)

Uva Ursi

Το όνομα του βοτάνου είναι σύνθετο, προέρχεται από το «άρκτος» που σημαίνει  αρκούδα  και το  «στάφυλος» , το σταφύλι  κι’ αυτό  γιατί  μοιάζει με σταφύλι, που έτρωγαν οι αρκούδες των Άλπεων. Υπάρχει όμως και η άποψη ότι το «άρκτος» προσδιορίζει την  γεωγραφική  προέλευση  του  φυτού. Το συναντούμε ακόμη και με τις ονομασίες αρκουδοκούμαρο ή αρκουδοστάφυλο.

Λίγη ιστορία

Οι ινδιάνοι της Αμερικής χρησιμοποιούσαν το βότανο από τον 2ο αιώνα για την αντιμετώπιση των λοιμώξεων της ουροδόχου κύστης, την ουρηθρίτιδα, τις πέτρες νεφρών και την κυστίτιδα. Τους καρπούς τους χρησιμοποιούσαν για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Τα φύλλα επίσης, τα έβαζαν ως αρωματικό μαζί με καπνό στις πίπες που κάπνιζαν στις θρησκευτικές τους τελετές. Η πρώτη μνεία του αρκτοστάφυλου ως φαρμακευτικού βοτάνου στην Ευρώπη αναφέρεται στον 12ο αιώνα. Κατά τον Μεσαίωνα χρησιμοποιήθηκε ως διουρητικό βότανο

Το φυτό

Έχει πράσινα δερματώδη, γυαλιστερά φύλλα από πάνω με έντονα νεύρα στο κάτω μέρος. Τα άνθη του βγαίνουν νωρίς την άνοιξη, ροδόλευκα, μικρά, σφαιρικά και κρεμαστά σαν καμπανούλες με οδοντωτό άνοιγμα. Οι καρποί του είναι στρογγυλοί και κόκκινοι όταν ωριμάζουν, με μέγεθος ρόγας σταφυλιού και έχουν ξινή γεύση. Είναι στενός συγγενής της κουμαριάς.

Τι περιέχει

Τα φύλλα περιέχουν δύο γλυκοσίδια. Το αρβουτοσίδιο και το μεθυλαρβουτοσίδιο. Η περιεκτικότητα σε γλυκοσίδια, ποικίλλει ανάλογα με την προέλευση του βοτάνου και την εποχή συλλογής. Οι άλλες δραστικές ουσίες που περιέχει είναι τανίνες 6% της κατεχινικής ομάδας, διουρητικές φλαβόνες, φυτικές χρωστικές, πτητικό έλαιο και ρητίνη.

Το φυτό αυτό ακόμη περιέχει πολύτιμα συστατικά για την υγεία, όπως αρβουτίνη, ουρσολικό οξύ,  αιθέριο έλαιο, υδροκινόνες (κυρίως αρβουτίνη, μέχρι 17%), φαινολικές γλυκοσίδες και φλαβονοειδή.

Οφέλη

Η δράση του βοτάνου είναι διουρητική, στυπτική, αντισηπτική και μαλακτική.

Έχει ειδική αντισηπτική και στυπτική επίδραση στις βλεννογόνες μεμβράνες του ουροποιητικού συστήματος. Τις καταπραΰνει, τις τονώνει και τις δυναμώνει. Έχει βρεθεί ότι είναι χρήσιμο για την θεραπεία των κυστίτιδων (φλεγμονές της ουρήθρας) που αντιστέκονται στα αντιβιοτικά.

Επίσης το βότανο χρησιμοποιείται όταν υπάρχει άμμος ή εξελκώσεις στο νεφρό ή την ουροδόχο κύστη.

Μπορεί να χορηγηθεί στην αγωγή λοιμώξεων όπως η πυελίτιδα και η κυστίτιδα ή σαν μέρος μιας ολιστικής προσέγγισης για πιο χρόνια προβλήματα των νεφρών.

Είναι χρήσιμο στην αγωγή της άμμου (ψαμμίαση) ή των λίθων στα νεφρά. Λόγω της μεγάλης στυπτικότητας χρησιμοποιείται σε μερικές μορφές νυκτερινής ενούρησης.

Έχει επίδραση ειδικά στα γεννητικά όργανα και στο ουροποιητικό σύστημα. Χρησιμοποιείται για τον προστάτη, τα νεφρά και για την καταπολέμηση της ουρολοίμωξης και των κολπικών μολύνσεων, κυστίτιδας, λευκόρροιας, νεφρίτιδας και νεφρολιθίασης.